Mszyca kapuściana (Brevicoryne brassicae) to jeden z najgroźniejszych szkodników w uprawach kapustnych, takich jak kapusta głowiasta, brukselka, kalafior czy brokuł. Szkodnik ten występuje powszechnie w całej Polsce, atakując zarówno plantacje towarowe, jak i ogródki przydomowe. Zwalczanie mszycy kapuścianej wymaga odpowiednio dobranych metod, ponieważ inwazja tego owada może prowadzić do znacznych strat w plonach oraz obniżenia ich jakości handlowej.
Charakterystyka mszycy kapuścianej
Mszyca kapuściana to drobny, bezskrzydły lub uskrzydlony owad o szarym lub zielonkawym ciele, pokrytym woskowym nalotem. Żeruje głównie na liściach, pędach oraz różach kwiatowych roślin kapustnych. Owady wysysają soki komórkowe, co prowadzi do zniekształcenia liści, zahamowania wzrostu roślin, a w skrajnych przypadkach – ich zamierania. Dodatkowo mszyce wydzielają spadź, na której rozwijają się grzyby sadzakowe, obniżając wartość handlową plonu.
Szkody powodowane przez mszycę
- deformacja i żółknięcie liści,
- opóźnienie wzrostu roślin,
- zahamowanie formowania główek kapusty,
- zanieczyszczenie liści spadzią i grzybami sadzakowymi,
- potencjalne przenoszenie chorób wirusowych.
Metody zwalczania mszycy kapuścianej
- Zabiegi agrotechniczne
- Płodozmian – unikanie uprawy kapustnych w tym samym miejscu w kolejnych sezonach.
- Uprawa roślin pułapkowych – np. gorczyca lub rzodkiew oleista, które przyciągają mszyce.
- Usuwanie resztek pożniwnych – ogranicza możliwość przezimowania mszyc.
- Zagęszczenie nasadzeń – wpływa na mikroklimat niesprzyjający rozwojowi szkodników.
- Metody biologiczne
- Wprowadzenie i ochrona naturalnych wrogów – np. biedronek (larwy i osobniki dorosłe), złotooków, bzygowatych oraz pasożytniczych błonkówek z rodzaju Aphidius.
- Stosowanie biopreparatów – zawierających entomopatogeniczne grzyby, np. Beauveria bassiana czy Verticillium lecanii.
- Metody mechaniczne
- Ręczne usuwanie kolonii mszyc z młodych roślin.
- Spłukiwanie wodą z dodatkiem mydła ogrodniczego.
- Zwalczanie chemiczne
Zabiegi chemiczne należy traktować jako ostateczność, stosując je z zachowaniem zasad integrowanej ochrony roślin. Do zwalczania mszycy kapuścianej dopuszczone są m.in.:
- preparaty oparte na acetamiprydzie, deltametrynie, spirotetramacie, flonikamidzie,
- środki systemiczne i kontaktowe,
- opryski wykonywane przy niewielkiej liczbie kolonii – najlepiej w początkowej fazie rozwoju szkodnika.
Ważne: Należy przestrzegać okresów karencji oraz rotować substancje czynne, aby zapobiegać uodparnianiu się mszyc na pestycydy.
Warto stosować sprawdzone preparaty takie jak Delmetros 100 SC produkcji Innvigo
Monitorowanie i prognozowanie występowania
Regularna lustracja plantacji (co 7–10 dni) pozwala na wczesne wykrycie mszyc i szybką reakcję. Szczególnie ważny jest monitoring wiosną oraz w drugiej połowie lata, kiedy szkodnik wykazuje największą aktywność.
Podsumowanie
Zwalczanie mszycy kapuścianej wymaga zintegrowanego podejścia – łączącego metody agrotechniczne, biologiczne i chemiczne. Kluczowe jest zapobieganie masowemu namnażaniu się szkodnika poprzez regularne obserwacje oraz szybkie reagowanie na pierwsze oznaki żerowania. Dzięki temu możliwe jest ograniczenie strat w uprawach kapusty oraz uzyskanie wysokiej jakości plonów.
