Choć program „Bezpieczny kredyt 2 proc.” jeszcze nie wszedł w życie, a ustawa go normująca nie wyszła jeszcze z Rządowego Centrum Legislacji, już teraz mówi się o nim naprawdę wiele, zwłaszcza o restrykcjach dotyczących korzystania z tej formy pomocy. Czy rzeczywiście jest tak źle? Kiedy stracisz otrzymaną dotację?
Spis treści
Podstawowe warunki programu
Do najważniejszych założeń programu pomocowego należą:
- Obniżenie oprocentowania kredytu do poziomu 2% + marża banku (efektywnie, zmniejsza się WIBOR do poziomu 2%)
- Czas dotowania wynosi 10 lat
- Maksymalna kwota kredytu dla jednej osoby to 500 tys. złotych i 600 tys. dla pary
- Nie określa się maksymalnej ceny za 1 m2 mieszkania
- Z programu może skorzystać tylko taka osoba, która nie posiada i nie posiadała prawa własności lub więcej niż 50% udziałów w lokalu mieszkalnym
Więcej na ten temat znajdziesz na stronie Gov.pl
Kary za pustostan i oszustwo
Zaskakujący był brak zapowiedzi dotyczących ograniczeń w użytkowaniu mieszkań finansowanych na preferencyjnych warunkach. Co dziwne, beneficjenci programów Mieszkanie dla młodych i Rodzina na swoim nie mogli liczyć na tak przystępne regulacje.
Nie zmienia to jednak faktu, że w przypadku prawomocnego skazania za oszustwo kredytowe, kredytobiorca będzie zobowiązany do zwrotu wszystkich dopłat, z odsetkami. Kary będą naliczane również wtedy, gdy nowy właściciel nieruchomości nie rozpocznie w nim prowadzenia gospodarstwa domowego w ciągu 12 miesięcy od daty transakcji.
Kiedy jeszcze trzeba będzie oddać pieniądze?
Obecny projekt ustawy zakłada, że dopłata wygaśnie gdy:
- Nowy właściciel sprzeda swoją nieruchomość lub swoje spółdzielcze prawo współwłasnościowe
- Właściciel nieruchomości wynajmie ją częściowo lub w całości lub ją użyczy
- Zostaną wprowadzony zmiany sposobu użytkowania lokalu, które uniemożliwią zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych, również na części powierzchni
- Właściciel nabędzie kolejne prawo własności do nieruchomości lub spółdzielcze własnościowe prawo do nieruchomości w inny sposób niż poprzez dziedziczenie
- Właściciel trwale zaprzesta prowadzenia gospodarstwa domowego w lokalu/domu, z wyłączeniem sytuacji w których drugi właściciel (np. małżonek) dalej użytkuje nieruchomość lub wyłączenie z użytku nie wynika z woli kredytobiorców
- Właściciel ogłosi upadłość konsumencką
- Osoba, która jako jedyna spełnia warunek wieku do 45 lat straci status kredytobiorcy, o ile strata statusu nie jest wynikiem śmierci
Dopłaty wygasają z ostatnim dniem miesiąca, w którym doszło do zdarzenia skutkującego zakończeniem dotowania hipoteki. Trzeba będzie też zwrócić dopłaty, które beneficjent otrzyma po wystąpienia tego zdarzenia.
Nadpłata hipoteki a Bezpieczny kredyt 2 proc. – co mówią przepisy?
Bardzo istotną kwestią jest nadpłacanie. Choć na ten moment, oprocentowanie na poziomie około 4% jest szalenie korzystne, między innymi ze względu na wysoki poziom inflacji, sytuacja gospodarcza może się znacząco zmienić w ciągu najbliższych kilku lat.
Autorzy programu zaznaczają, że dopłaty zostaną wygaszone, jeśli właściciel nieruchomości nadpłaci kredyt przed upływem 3 lat od zawarcia umowy, a jednocześnie spłata nie będzie dotyczyła tej części zadłużenia, którą obejmuje opcjonalna gwarancja BGK, a także kwota łącznie z wniesionym depozytem (wkładem własnym) przekroczy wartość 200 000 złotych.
Czy program bezpieczny kredyt 2 proc. uzdrowi polski rynek nieruchomości?
W polskim Internecie toczy się wiele dyskusji na temat zasadności i rzeczywistej wartości społecznej tego programu pomocowego. Oliwy do ognia dolał Donald Tusk, który zaproponował darmowe, a przez to dużo bardziej obciążające budżet kredyty z zerowym oprocentowaniem. Nasza redakcja trafiła na informację o bardzo ograniczonej dostępności środków w tym programie- w 2023 roku, rząd ma dofinansować jedynie 20 tysięcy hipotek.
Kilka tygodni temu pisaliśmy, że rynek nieruchomości zwalnia, a znaczący spadek sprzedaży mieszkań wcale nie przełożył się na wyraźne obniżki cen transakcyjnych i ogłoszeniowych. Czy te fakty, w połączeniu ze spadkiem PKB i niekorzystnymi prognozami gospodarczymi uzasadniają decyzję rządu? Trudno stwierdzić.
Program bezpieczny kredyt 2 proc. z całą pewnością wpłynie na sondaże wyborcze i wyniki głosowania, jak również okaże się pomocny wielu ludziom. Jakie będą skutki w skali makro? Przekonamy się dopiero za kilka miesięcy.